این فوبیا ساختگی است
«فوبیای ساختگی»؛ واقعیت تلخ طلاق یا آماری اغراقشده؟
مستند کوتاه «فوبیای ساختگی» به عنوان یک اثر تولید شده در حوزه هنری استان قزوین، به موضوعی بسیار حساس و چالشبرانگیز در جامعهی امروز ایران پرداخته است: مسئله ی مهم طلاق.
این مستند با رویکردی انتقادی به آمارهای منتشرشده در خصوص افزایش نرخ طلاق در کشور میپردازد و سؤالات مهمی را مطرح میکند.
در سالهای اخیر، اخبار و تحلیلهای مختلفی در خصوص افزایش نرخ طلاق در ایران منتشر شده است. برخی آمارها حاکی از آن است که از هر سه ازدواج، یک ازدواج به طلاق منجر میشود. این آمارها به طور طبیعی نگرانیهای جدی را در خصوص بنیان خانواده و جامعه ی مجردان در شرف ازدواج، ایجاد کرده و جوّی از ناامیدی و یأس را در جامعه حاکم کرده است.
اما آیا این آمارها واقعیت دارند؟ یا اینکه صرفاً به منظور جلب توجه و اغراق در مسئله منتشر شدهاند؟ مستند «فوبیای ساختگی» با بررسی دقیق آمارهای موجود و مصاحبه با کارشناسان و صاحبنظران حوزه خانواده، تلاش کرده است تا به این سؤال پاسخ دهد.
تهیهکنندگان این مستند معتقدند که انتشار بیرویهی آمارهای اغراقآمیز در خصوص طلاق، نه تنها کمکی به حل این معضل نمیکند، بلکه میتواند به ایجاد جوّی از ترس و بیاعتمادی در میان جوانان منجر شود. آنها بر این باورند که با ارائه اطلاعات دقیق و صحیح میتوان به زوجین کمک کرد تا تصمیمات آگاهانهتری در خصوص زندگی مشترک خود اتخاذ کنند.
مرضیه نورزاد، نویسنده ی این مستند بیان میکند: امری که در دهههای گذشته قبح بالا و تعداد پایینی داشته این روزها به امری ملموس برای همه افراد جامعه بدل شده بهطوری که اگر بهصورت تصادفی از افراد مختلف درباره آمار طلاق سوال کنید به درصدی کمتر از ۳۰ درصد نمیرسید که این حاکی از این است که طلاق در ذهن عموم جامعه به امری عادی با فراوانی زیاد تبدیل شده که همین ذهنیت آثار فراوانی بر وضعیت جامعه دارد.
فاطمه سید احمدی پژوهشگر این مستند می گوید: اگر بخواهم با یک مثال سطحی بودن این آمار غلط را توضیح دهم، در مناطقی مانند شمال شهر تهران، از هر ازدواج، ۲ طلاق داریم که اساساً این ازدواج و طلاق به هم ربطی ندارند و سنجیدن دو عدد بیربط به یکدیگر کاری غیرعلمی است. ما در پژوهش، به این دست گزارههای سطحی، غیرعلمی و آسیبزا زیاد برخوردیم، دراینباره حرف بسیار است و این مستند تنها بخشی از آن است. کارهای تولیدی بعدی در راه خواهد بود.
به ادعای تهیه کنندگان این مستند کوتاه، آمار رایج در خبرگزاری ها و اذهان عمومی یک باور غلط است که متاسفانه به اشتباه حتی از تریبون افراد مهم و تاثیر گذار در حوزهی مسائل فرهنگی و اجتماعی نیز به گوش مردم مخابره میگردد. حال سوال اینجاست که چرا با وجود اشتباهات زیاد در محاسبه ی این آمار، افرادی اهل اندیشه و تاثیرگذار، بدون مطالعه در باب صحت آمار آن را به این نحو مخابره میکنند؟ برای پاسخ به این سوال بهتر است بار دیگر به تماشای این مستند نشست.
تهیه کنندگان این مستند: مرضیه نورزاد، نویسنده؛ فاطمه سیداحمدی، پژوهشگر؛ محدثه رجبیان، تصویربردار و آرشیویاب ؛ محدثه مهدوی، تدوینگر